Als je in gestapelde bouw woont, ben je als woningeigenaar automatisch lid van een Vereniging van Eigenaren (kortgezegd een VvE). In een VvE organiseer je samen als bewoners het onderhoud en verbetering van het pand, door middel van de maandelijkse bijdrage. Je kunt hier denken aan vervanging van de dakbedekking, het verven van de kozijnen, maar ook verduurzaming van het pand.
Het plaatsen van zonnepanelen op gestapelde bouw is een VvE aangelegenheid. Dit omdat het dak collectief eigendom is. Wil je (individueel of collectief) panelen plaatsen, dan is het nodig om hierover een besluit te nemen in een Algemene Leden Vergadering (ALV). Veelal vergadert een VvE maar één keer per jaar: een goede planning en voorbereiding is daarom essentieel.
Als jouw VvE een dak heeft met ruimte, niet te veel obstakels en schaduwvorming, er geen achterstallig onderhoud is en jij bereid bent om wat tijd en energie te steken in uitzoekwerk, ga er dan vooral mee aan de slag! Voor veel mensen is het echter niet zo makkelijk om precies te weten waar te beginnen. Onderstaand beschrijf ik daarom de 10 stappen die je als lid van een VvE kunt nemen om jouw VvE op zonne-energie te krijgen.
1 Pols interesse bij andere VvE leden. Dat jij nieuwsgierig bent naar zonnepanelen, blijkt al uit het feit dat je tot hier bent gekomen met lezen. Maar weet je ook hoe jouw buren tegenover het onderwerp staan? Benader daarom als eerst andere VvE leden (jouw buren dus) of er een ambitie is om een duurzame VvE te worden. Dat kan heel laagdrempelig. Spreek bijvoorbeeld de buurvrouw in de gang aan: “Vind jij niet dat we iets met duurzaamheid moeten in onze VvE?” Vraag zo een aantal buren om te polsen hoe de houding is van mensen ten opzichte van het onderwerp.
Benader ook het bestuur van de VvE. Het bestuur is ‘belast’ met de taak om het onderhoud van het pand te organiseren. Maar vergeet niet dat het bestuur gewoon jouw buren zijn, die deze functie veelal vrijwillig bekleden en doorgaans voldoende werk hebben aan het reguliere onderhoud. Grote kans dat het bestuur blij is dat iemand anders het uitzoekwerk wil doen voor zonnepanelen.
2 Betrek alle partijen in een vroeg stadium. Inventariseer hoe de eigendomsverhouding is in de VvE, al dan niet met hulp van het bestuur.Is er een grootaandeelhouder in jullie VvE – bijvoorbeeld een woningcorporatie? Ga na hoeveel stemmen deze partij heeft, en pols hoe deze partij tegenover zonnepanelen staat.
Indien de VvE een administratief beheerder heeft, is het slim om ook deze partij op de hoogte te stellen van jouw onderzoek. Indien de rol van de beheerder verder gaat dan enkel administratief (bijvoorbeeld bij technisch beheer), pols hoe deze partij tegenover zonnepanelen staat en vraag hoe actief de beheerder betrokken wil worden.
3 Vorm commissie zonne-energie. Stel het bestuur en andere VvE leden voor om onderzoek te gaan doen naar zonnepanelen, en werp jezelf op als projectleider of commissie. Als er snel een ALV aan komt, kan dit op de ALV zelf (bijvoorbeeld tijdens de rondvraag, maar nog beter kun je het door het bestuur op de agenda laten zetten). Op deze manier zijn gelijk alle leden op de hoogte dat er onderzoek naar zonne-energie gaat plaatsvinden, maar kun je ook budget vrij maken voor onderzoek naar de haalbaarheid.
Misschien heb je tijdens stap 1 al een partner in crime gevonden voor de commissie. Niet alleen is het leuker om uitzoekwerk met een andere buur te doen, ook heb je een sparringspartner tijdens het traject en is het idee gedragen door ten minste twee leden. Maak de leden van de VvE en het bestuur kenbaar dat je je bevindingen tussentijds zult communiceren, en volgende ALV een besluitstuk zult voorleggen.
4 Inventariseer het energieverbruik. Inventariseer het aantal collectieve energiemeters en het energieverbruik. Is er gezamenlijk (collectief) verbruik binnen de VvE? Dit is het geval als er bijvoorbeeld gezamenlijke gangverlichting is, een of meerdere liften of een hydrofoor. Vraag de meest recente jaarrekening(en) energie op.
Is er geen collectief verbruik? Bekijk dan of jouw individuele verbruik representatief is voor de andere VvE leden. Bereken hoe groot de totale energiebehoefte is door het totaal aantal appartementen te vermenigvuldigen met het individuele energieverbruik van 1 appartement.
5 Schakel deskundig, onafhankelijk advies in. Een adviseur kan op basis van het energieverbruik, de grootte van het dak en de eigendomsverdelingen binnen de VvE adviseren op welke manier de stroom het beste verdeeld kan worden. Een deskundig adviseur weet hoe een VvE werkt, en kan een advies opstellen vanuit het collectieve belang.
Anders dan bij regulier onderhoud, staan zonnepanelen doorgaans nog niet in het meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Dit betekent dat er niet per definitie geld is gereserveerd om een investering in zonnepanelen te doen. Het is dus nog niet de vraag voor welke installateur jullie gaan kiezen, maar óf jullie überhaupt als VvE in zonnepanelen willen gaan investeren. Een onafhankelijk adviseur kan helpen bij het maken van een inschatting van de kosten van een zonnestroominstallatie, het rendement en de terugverdientijd, maar ook andere voordelen van een installatie benoemen.
Als je adviseur ook een schets maakt van het dak waarop de panelen zichtbaar zijn, wordt jouw onderzoek concreter. Dit maakt het makkelijk om communicatie naar buren te doen en mensen enthousiast te maken voor het idee.
6 Informeer alle partijen. Het is natuurlijk belangrijk dat je goed communiceert naar VvE leden toe. Maar zorg ook voor duidelijkheid en goede afstemming met het bestuur.
Onze ervaring leert dat mensen niet in één keer heel veel informatie tot zich kunnen nemen, en dat eenvoudig taalgebruik en plaatjes helpen. Vat informatie die je hebt gevonden beknopt samen en informeer alle partijen. Geef leden de mogelijkheid om vragen te stellen. Zorg dat je al de vragen (al dan niet met behulp van een onafhankelijk adviseur) kunt beantwoorden. Je kunt bijvoorbeeld een mail met een samenvatting rondsturen aan alle leden, maar ook kun je een informatieavond organiseren.
7 Bereid een besluitstuk voor. Zorg dat je een compleet en helder besluit voorbereid. Uitgaande van een situatie waarin er collectief energieverbruik is, kun je tenminste denken aan het volgende: het investeringsbedrag, de manier van financieren, de consequenties van de investering voor de maandelijkse bijdrage, aan wie de opbrengst (dus de opgewekte stroom) van de zonnestroominstallatie ten goede komt, het bedrag dat jaarlijks gereserveerd wordt voor onderhoud en verzekering. Zorg dat er een mandaat wordt afgegeven om de investering te doen, aangevuld met een budget voor begeleiding tijdens de uitvoer. Voeg al deze informatie bij aan het besluit.
8 Agendeer het besluit op de ALV. Zorg dat het besluit op de agenda staat van de ALV. Benader hiervoor het bestuur van de VvE. Doorgaans moet een agenda 2 weken tevoren aan leden worden doorgestuurd, dus wees er op tijd bij! Als er geen besluit op de agenda staat, kan er niet over worden gestemd.
9 Besluit op de ALV.Om tot een positief besluit te komen, is een gekwalificeerde meerderheid nodig. Afhankelijk van de splitsingsakte (de beheerder is hier doorgaans van op de hoogte), dient het besluit met een meerderheid van ten minste 2/3 of 3/4 van de stemmen te worden genomen in een vergadering waarin het aantal eigenaars aanwezig is dat ten minste 2/3 of 3/4 van de stemmen kan uitbrengen.
10 Uitvoering.Na een positief besluit kun je met het mandaat overgaan tot het opvragen van offertes. Zorg ervoor dat je een volledig bestek opmaakt, en verschillende installateurs hetzelfde uitvraagt, anders wordt vergelijken van offertes erg moeilijk. Weet je wat een goede kwaliteit zonnepanelen is? Ken je betrouwbare installateurs? Ga je de uitvoering zelf begeleiden? Zo ja, vraag dan zelf offertes op. Zo niet, schakel een onafhankelijke partij in om je hierbij te helpen.
Uiteraard zijn de hierboven beschreven stappen geen garantie voor succes: niet alle VvE’s gaan over tot het plaatsen van zonnepanelen. Wel zou het je moeten helpen om een weloverwogen besluit te kunnen nemen.
We wensen je veel succes met je initiatief, en hopen dat de stappen je helpen. Zo ja, deel dan deze blog. Mocht je het proces al hebben doorlopen, en vind je dat er een stap ontbreekt? Laat het ons weten. Als je hulp nodig hebt in het proces, bijvoorbeeld voor onafhankelijk advies of begeleiding bij de uitvoer: stuur ons een bericht (vve@zonne-adviseurs.nl), we helpen je graag!